เมนู

ปัจจยวาระ


อนุโลมนัย


1. เหตุปัจจัย


[1373] 1. ปริตตธรรม อาศัยปริตตธรรม เกิดขึ้น เพราะ
เหตุปัจจัย

คือ ขันธ์ 3 และจิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นปริตตธรรม
ฯลฯ อาศัยขันธ์ 2 ฯลฯ
ในปฏิสนธิขณะ หทยวัตถุ อาศัยขันธ์ทั้งหลาย, ขันธ์ทั้งหลาย อาศัย
หทยวัตถุ.
มหาภูตรูป 3 อาศัยมหาภูตรูป 1 ฯลฯ
ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นปริตตธรรม อาศัยหทยวัตถุ.
2. มหัคคตธรรม อาศัยปริตตธรรม เกิดขึ้น เพราะ
เหตุปัจจัย

คือ ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นมหัคคตธรรม อาศัยหทยวัตถุ, ในปฏิสนธิ
ขณะ ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นมหัคคตธรรม อาศัยหทยวัตถุ.
3. อัปปมาณธรรม อาศัยปริตตธรรม เกิดขึ้นเพราะ
เหตุปัจจัย

คือ ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นอัปปมาณธรรม อาศัยหทยวัตถุ.
4. ปริตตธรรม และอัปปมาณธรรม อาศัยปริตต-
ธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

คือ ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นอัปปมาณธรรม อาศัยหทยวัตถุ, จิตตสมุฏ-
ฐานรูป อาศัยมหาภูตรูปทั้งหลาย.
5. ปริตตธรรม และมหัคคตธรรม อาศัยปริตต-
ธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

คือ ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นมหัคคตธรรม อาศัยหทยวัตถุ.
จิตตสมุฏฐานรูปอาศัยมหาภูตรูปทั้งหลาย.
ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ อาศัยหทยวัตถุ.
[1374] 6. มหัคคตธรรม อาศัยมหัคคตธรรม เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย

คือ ฯลฯ อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นมหัคคตธรรม.
ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ อาศัยขันธ์ 1 ที่ เป็นมหัคคตธรรม ฯลฯ
7. ปริตตธรรม อาศัยมหัคคตธรรม เกิดขึ้น เพราะ
เหตุปัจจัย

คือ จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่เป็นมหัคคตธรรม.
ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ.
8. ปริตตธรรม และมหัคคตธรรม อาศัยมหัคคต-
ธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

คือ ขันธ์ 3 และจิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นมหัคคตธรรม
ฯลฯ อาศัยขันธ์ 2 ฯลฯ.
ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นมหัคคตธรรม ฯลฯ.

[1375] 9. อัปปมาณธรรม อาศัยอัปปมาณธรรม เกิดขึ้น
เพราะเหตุปัจจัย

ในอัปปมาณธรรม มี 3 วาระ.
[1376] 12. ปริตตธรรม อาศัยปริตตธรรม และอัปปมาณ-
ธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

คือ จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ที่เป็นอัปปมาณธรรม และมหาภูตรูป
ทั้งหลาย.
13. อัปปมาณธรรม อาศัยปริตตธรรม และอัปป-
มาณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

คือ ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นอัปปมาณธรรม และหทยวัตถุ.
14. ปริตตธรรม และอัปปมาณธรรม อาศัยปริตต-
ธรรม และอัปปมาณธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย

คือ ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นอัปมาณธรรม และหทยวัตถุ ฯลฯ
ขันธ์ 2 ฯลฯ จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ที่เป็นอัปปมาณธรรม และมหาภูตรูป
ทั้งหลาย.
[1377] 15. ปริตตธรรม อาศัยปริตตธรรม และมหัคคต-
ธรรม เกิดขึ้น เพราะเหตุปัจจัย มี 3 วาระ.

ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ
พึงกระทำแม้ทั้ง 3 วาระ.

2. อารัมมณปัจจัย


[1378] 1. ปริตตธรรม อาศัยปริตตธรรม เกิดขึ้น เพราะ
อารัมมณปัจจัย

คือ ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นปริตตธรรม ฯลฯ อาศัยขันธ์ 2 ฯลฯ.
ในปฏิสนธิขณะ ฯลฯ ขันธ์ทั้งหลายอาศัยหทยวัตถุ.
จักขุวิญญาณ อาศัยจักขาตนะ ฯลฯ อาศัยกายายตนะ.
ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นปริตตธรรม อาศัยหทยวัตถุ.
วาระ 6 ที่เหลือเหมือนกับเหตุปัจจัย พึงกระทำเป็น 7 วาระ.
เพราะอธิปติปัจจัย ปฏิสนธิไม่มี วาระ 13 พึงใส่ไม่เต็ม.
เพราะอนันตรปัจจัย ฯลฯ เพราะอวิคตปัจจัย.

การนับจำนวนวาระในอนุโลม


[1379] ในเหตุปัจจัย มี 17 วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี 7 วาระ
ในอธิปติปัจจัย มี 17 วาระ ในอนันตรปัจจัย มี 7 วาระ ในสมนันตรปัจจัย
มี 7 วาระ ในสหชาตปัจจัย มี 17 วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย มี 9 วาระ ใน
นิสสยปัจจัย มี 17 วาระ ในอุปนิสสยปัจจัย มี 7 วาระ ในปุเรชาตปัจจัย มี 7
วาระ ในอาเสวนปัจจัย มี 7 วาระ ในกัมมปัจจัย มี 17 วาระ ในวิปากปัจจัย
มี 17 วาระ ในอาหารปัจจัย มี 17 วาระ ในอินทริยปัจจัย ในฌานปัจจัย
ในมัคคปัจจัย แต่ละปัจจัย มี 17 วาระ ในสัมปยุตตปัจจัย มี 7 วาระ ใน